Tem... siêu rẻ
Theo kết quả điều tra của Cục quản lý thị trường - Bộ Công Thương, hiện nay nguồn rượu lậu thường được vận chuyển từ các cửa khẩu Lạng Sơn, Móng Cái (Quảng Ninh) về Hà Nội; từ Đông Hà (Quảng Trị), các cửa khẩu phía Tây Nam đưa về tiêu thụ tại TP.HCM. Loại rượu này thường không có tem. Trong quá trình vận chuyển, chủ hàng sẽ dán tem thành rượu hợp pháp, sau đó xé nhỏ đưa về các Thành phố lớn tiêu thụ. Tại đây rượu lậu hợp thức hoá bằng tem giả, tem quay vòng rồi đẩy ra thị trường. Chúng tôi đã phải mất hơn ngày trời để tìm hiểu mặt hàng rượu trên thị trường Hà Nội.
Tại các cửa hàng bán rượu trên phố Hàng Buồm, Tạ Hiện, Phan Bội Châu, chợ Hàng Da chai nào chai nấy được dán tem mới tinh. Vừa thấy chúng tôi táp xe vào lề đường, chủ một cửa hàng lớn trên phố Tạ Hiện quảng cáo: "Toàn hàng xịn, em mua loại nào? ở đây thì em khỏi lo về chất lượng, có tem đảm bảo rồi! ". Tôi mau mắn: "Cơ quan em liên hoan, chị để cho em 5 chai Chivas và 3 chai Bordeaux, giá ưu đãi đấy nhé". Chị chủ quán hào hứng: "Có ngay". Lân la một lúc, tôi ngỏ ý: "Cơ quan em hay liên hoan, chị có loại hàng nào có tem, giá mềm, hai chị em mình đều có "hoa hồng'". Chị chủ quán ấp úng: "Làm gì có hả em? Tôi gợi ý: "Bạn em là khách ruột của chị mách ra đây, chị ngại gì nào?".
Tem xịn chưa chắc rượu đã xịn. Để có được một con tem cũng không khó khăn lắm...
Nghe tôi nói vậy chị chủ hàng mới lấp lửng: "...Cũng có ít hàng". Nói rồi chị gọi người giúp việc dẫn vào trong nhà xem hàng. ở đây có đủ loại từ những chai bình dân như champagne, Bordeaux giá vài chục nghìn đến những loại hàng sang như Chivas, Johnnie Walker đen, đỏ. Cao cấp hơn là Johnnie Walker xanh, vàng, Remy Martin, Hennessy XO. Loại "có tem" dùng để liên hoan là rượu ngoại thật (loại rẻ tiền) nhưng gắn tem giả, giá bán thấp hơn rượu trưng bày từ vài chục đến cả trăm nghìn. Thế mới biết, quản lý thị trường có mỏi mắt cũng chẳng bói ra chai nào vi phạm nhãn mác.
Anh Minh bật mí: "Tem xịn chưa chắc rượu đã xịn. Để có được một con tem cũng không khó khăn lắm. Doanh nghiệp nhập về bao nhiêu chai sẽ được hải quan phát cho lượng tem tương ứng về tự dán. Được trao quyền tự dán nên các công ty thường dùng tem dành cho rượu nhập khẩu có dung tích và độ cồn thấp để dán vào các loại rượu nhập khẩu có dung tích và nồng độ cao. Nghe Minh nói vậy tôi thắc mắc: "Vì sao lại dán tem hoán đổi như vậy? " Minh cười cười: "Phóng viên mà đặt câu hói ngớ ngẩn thế? Thưa bạn yêu quý, rượu nồng độ thấp chịu thuế thấp hơn loại nồng độ cao chứ sao nữa. Kinh doanh phải có "thủ thuật"".
Rượu ngoại chất hàng đống không rõ thật giả trong một bar ở Hà Hội
Với kinh nghiệm 10 năm làm cho công ty rượu, Minh không ngần ngại kể cho tôi nghe về công nghệ dán tem rượu. Nhân viên các công ty nhập khẩu được huấn luyện nghệ thuật dán hờ 2 đầu để các cửa hàng có thể dễ dàng bóc con tem còn nguyên vẹn và có hai hình thức dán tem rượu giả. Tem rượu được nhập lậu nguyên chiếc từ Trung Quốc với giá từ 1.000 - 2.000đ/chiếc và tem thật của rượu có độ thấp, dung lượng nhỏ dán vào chai rượu có nồng độ cao, dung lượng lớn. Tại Việt Nam tem giả cũng đã được in trong nước, giá mỗi con tem giả dùng cho rượu nhẹ 2.000-3.000 đồng, rượu nặng 12.000-15.000 đồng. Nếu không phải dân sành rượu hoặc trong nghề, nhìn bằng mắt thường không thể phân biệt được đâu là tem thật đâu là tem giả. "Mua được rượu nhập lậu, tem giả là may, nếu không cầm chắc gặp phải rượu giả. ở nước ngoài, một chai rượu vang Pháp có giá ít nhất 200 USD, nhưng Việt Nam thì chỉ hơn 100.000 đồng thôi. Tại sao rẻ như vậy? Thế mới biết công nghệ làm hàng giả hiện nay siêu đến mức, người ta có thể rút ruột chai rượu để thay nước khác mà không để lại dấu vết" - Minh phân trần.
Công nghệ tạo thương hiệu
Theo các trinh sát chuyên phá các đường dây sản xuất, tiêu thụ rượu giả cho biết thì hoạt động của các đối tượng sản xuất rượu giả rất tinh vi. Thông thường, bọn chúng thường sản xuất các nhãn hiệu rượu ngoại có tiếng trên thị trường và chỉ sản xuất số lượng đủ theo đơn đặt hàng, không trữ trong kho số lượng lớn như trước đây và liên tục thay đổi địa điểm sản xuất để tránh sự chú ý, theo dõi của người dân và các lực lượng kiểm tra.
Thủ đoạn làm giả rượu ngoại là dùng rượp nếp trộn với phẩm màu và pha hương liệu theo tỷ lệ 5 nội - 1 ngoại. (Ảnh minh hoạ)
Những loại rượu như Hennesy, Chivas Regal, Red Label, Remy Martin... được làm giả nhiều nhất. Vỏ chai, nắp, nút rượu ngoại được các đối tượng thu mua lại của các nhà hàng, quán bar, các cửa hàng chuyên bán vỏ chai rượu ngoại, thậm chí từ những người buôn bán ve chai nên vệ sinh rất kém. Nhiều lần theo các đoàn kiểm tra "đột nhập" các lò sản xuất rượu ngoại giả, chúng tôi rùng mình khi phát hiện quả tang các đối tượng sản xuất rượu ngoại trên nền sàn cáu bẩn, có khi pha chế trên gác xép, nhà bếp, kể cả trong nhà vệ sinh. Nước rượu sau khi pha chế được đựng trong xô, can, cũ kỹ, cáu bẩn...
Đại diện Phòng CSĐT tội phạm về kinh tế và chức vụ - Công an Hà Nội (PC15) cho biết, nhiều đối tượng làm rượu ngoại giả bằng cách pha trộn rượu của Công ty rượu Hà Nội (Halico) với khoảng 20% rượu ngoại thật để lấy mùi và chất tạo màu làm từ kẹo đắng, đóng vào vỏ các chai rượu ngoại rồi dán tem thật quay vòng hoặc tem rượu giả. Cá biệt, còn có đối tượng mua men rượu pha với hương liệu Axit Axetic, cồn 90 độ, nước lã rồi ủ khoảng từ 2 đến 3 ngày, sau đó đóng vào chai rượu xịn đã qua sử dụng. Bên cạnh đó có loại rượu giả chất lượng cao do các "đại gia" trong nước sản xuất. Loại rượu này chủ yếu được sản xuất tại các tỉnh hoặc vùng ven giáp ranh như: Phúc Xá, Hoàng Mai...
Cách thức làm giả chính là sử dụng rượu trắng pha cồn và phẩm màu đóng vào các chai rượu "xịn" đã qua sử dụng. Càng ngày cách làm giả còn tinh vi hơn với việc các cơ sở làm rượu lậu nhập nút chai và sử dụng công nghệ dập nút chai của Trung Quốc. Nguồn cung cấp chai cho các lò rượu giả hiện nay chủ yếu ở các vũ trường, các nhà hàng. Chỉ cần với một máy ép bằng tay với bộ khuôn và nhôm cán mỏng, sơn nhũ vàng hoặc xanh, đen tuỳ theo loại rượu, mỗi người thợ có thể cho ra cả trăm sản phẩm mỗi ngày.
"Nước thành rượu"
Tình cờ, trong lần đi công tác tại Thái Nguyên, chúng tôi gặp lại Vũ Tuấn, anh bạn đang làm trong Ban quản lý chợ V. Nhâm nhi vài chén, "ôn nghèo kể khô", Tuấn đập phịch tay xuống bàn nói: "Vui thì uống chứ rượu bây giờ làm giả nhiều lắm đấy. Một viên sủi là có rượu ngoại để uống rồi! ". Nghe Tuấn nói vậy tôi giật mình thon thót, không hiểu công nghệ gì mà siêu đẳng đến thế. Tuấn bảo: "Hôm trước thằng bạn ở Bắc Ninh lên chơi, mang khoe mấy viên sủi mua được từ Trung Quốc, tôi được chứng kiến tận mắt nó pha chế. Nó lấy một ca nước lọc rồi đem thả viên sủi vào và một ít hương liệu ngô. Sau 2 phút ca nước bỗng chốc biến thành ca rượu, có mùi vị y như thật nhưng rượu này khi uống vào sẽ gây đau đầu, choáng váng...."
Rượu được sản xuất tại làng Đại Lâm
Tuấn kể, từ vài năm trước Tuấn về nhà bạn ở Đại Lâm (Yên Phong, Bắc Ninh) chơi đã học lỏm được cách pha chế rượu cồn. Cũng vì công nghệ pha chế rượu cồn mà số hộ nấu rượu truyền thống ở Đại Lâm đã không thể bám trụ được với nghề. Nghe nói, ban đầu rượu cồn ở Đại Lâm được chế từ những viên thuốc gọi là "viên sủi" có nguồn gốc từ Trung Quốc do một tư thương buôn hàng lậu từ Trung Quốc mang về.
Thấy siêu lợi nhuận, hoạt động chế rượu bằng viên sủi này nhanh chóng lan ra nhiều hộ dân ở Đại Lâm. Sau đó, một đại gia ở Bắc Ninh tên là Đ. đã phát triển "viên sủi" thành cồn. Nếu sử dụng cồn của vị đại gia này, người dân chỉ cần pha với nước lã và hương liệu sắn, ngô, gạo là thành rượu với các độ và mùi vị theo ý muốn. Loại cồn này cũng giúp cho việc chế rượu nhanh hơn và khả năng thành công hơn rất nhiều so với dùng trực tiếp viên sủi để chế. Và gần đây, loại cồn này được nâng cấp lên thành cồn hương vị.
Theo lời kể của Tuấn, người dân ở đây chế biến rượu bằng những chiếc thùng phuy. Các phuy bầy ở hai bên đường công dụng chính nhằm đựng cồn và nước lã hoàn toàn không phải là những phuy rượu xịn như nhiều người vẫn lầm tưởng. Nói văn hoa như Tuấn thì công nghệ làm rượu ở đây là... chế "nước rượu". Sau khi bơm nước vào thùng phuy, họ dùng đòn gánh để đo nước trong thùng. Khi mực nước trong thùng đạt đến khấc đã vạch của chiếc đòn gánh thì họ dùng chiếc bơm cỡ nhỏ đặt lên thùng phuy bơm cồn sang thùng phuy nước. Sau khi bơm đầy, người ta lấy đòn gánh khoắng. Họ khoắng đi khoắng lại trong vòng khoảng 10 phút, sau đó đo độ. Nếu đạt độ theo yêu cầu nắp thùng phuy được vặn chặt lại. Với những người dùng cồn hương vị, thì sau khi bơm cồn vào xong, hương vị được pha sẵn sẽ được đổ vào qua một cái phễu. Sau đó mới khoắng. Nhưng dù có thêm công đoạn đó, một thùng phuy rượu cồn hàng trăm lít chỉ được chế trong vòng 20 phút là đạt độ theo ý muốn.
Tuấn cho chúng tôi biết: "H.- bạn anh là một đầu nậu chuyên cung cấp rượu ra thị trường Hà Nội. Ngoài rượu sắn, rượu gạo, H. còn sản xuất ra được cả loại rượu có giá nhập siêu rẻ mà lợi nhuận thu được lại cao". Lòng vòng qua vài câu chuyện, tôi gặng xin Tuấn số điện thoại của H. Cũng chính nhờ H, mà tôi được biết, rượu cồn thường được đổ buôn mỗi lần cho các đại lý có số lượng từ 3 phuy trở lên. Qua lời bộc bạch của H. tôi đã hiểu tại sao mỗi ngày, làng Đại Lâm lại có thể xuất xưởng hàng chục thậm chí là hàng trăm phuy rượu mỗi ngày ước khoảng chục ngàn lít. Trong câu chuyện, H. mách nhỏ với chúng tôi về giá thành cũng như quy trình cung cấp những loại rượu cho năng suất cao chính là rượu cồn. Những chiếc phuy rượu cồn đã được pha chế (loại 200ml) có giá dao động từ 1- 1, 2 triệu còn đối với phuy rượu sắn thực thụ thì giá của nó là 1,6 - 1, 8 triệu đồng. H bảo: "Muốn mua rượu xịn ở đại Lâm cũng được nhưng hơi...hiếm". H. cũng không ngần ngại mách nhỏ với tôi: "Cồn được sử dụng để chế rượu thường đạt từ 90- 96 độ. Nếu là cồn 96 độ thì trên 100 lít cồn sẽ chế được gần 400 lít rượu. Tuỳ độ khác nhau người dân phân ra lượng cồn và nước khác nhau. Rượu đạt khoảng 45 độ trở lên. Nhưng rượu cồn chế kiểu này để sau vài tháng sẽ thối. Thế mới biết bây giờ có 1001 cách pha chế rượu...
Nói về công nghệ sản xuất rượu giả, ông Trịnh Văn Ngọc - Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội cho biết: "Rất khó phân biệt tem rượu giả bằng mắt thường. Lực lượng quản lý thị trường muốn phát hiện tem rượu giả phải sử dụng tia cực tím. Đối với rượu giả chỉ có cách duy nhất là giám định chất lượng". Theo các chuyên gia y tế, rượu giả thường được làm bằng các loại cồn công nghiệp có nguồn gốc từ Trung Quốc, có pha phẩm màu công nghiệp hoặc có thêm một số hoá chất để tăng nồng độ rượu... Khi uống phải rượu giả gây độc hại lớn cho sức khoẻ con người, nhiều người bị rượu giả làm suy gan, suy thận, hôn mê... có thể dẫn đến tử vong. |
